რაში ვიყენებთ ეპოქსიდს? - საინტერესო ფაქტები

ეპოქსიდური ფისი ერთ-ერთი ყველაზე მრავალმხრივი და ფართოდ გამოყენებადი ქიმიური ნაერთია, რომელიც XX საუკუნეში შეიქმნა და დღეს ჩვენი ყოველდღიური ცხოვრების განუყოფელი ნაწილია. დაწყებული რემონტით, დამთავრებული სათამაშო ნივთების წარმოებით, ეპოქსიდი ყველგან და ყველა სფეროშია.

შემადგენლობა

ეპოქსიდური თხევადი ქიმიკატია, რომელიც სპეციალურ ნივთიერებასთან შერევის შემდეგ მყარდება და ძალიან მტკიცე მასალად იქცევა. ეპოქსიდური ფისი როგორც წესი, სამი ძირითადი კომპონენტისგან შედგება: მონომერული ფისი, გამამკვრივებელი და პლასტიფიკატორი.

ფიზიკური თვისებები

თავდაპირველად, ყველანაირი ჩარევის გარეშე, ეპოქსიდი უფერო ან მოყვითალო თხევადი სახით არსებული მასალაა, რომელიც გასამკვრივებელი ნივთიერების დამატების შემდეგ უკიდურესად მყარ, გამჭვირვალე და ქიმიურად მდგრად ნაერთად იქცევა. შედეგად კი, როგორც უკვე გითხარით, მიიღება მყარი, იდეალურად გამჭვირვალე, შუშის მსგავსი ზედაპირი, რომელიც ხასიათდება ქიმიური ნივთიერებების მიმართ მდგრადობითა და 100%-ით წყალგაუმტარობით.

ეპოქსიდის ტიპები და სახეები

ძირითადი კლასიფიკაცია

თხევადი ეპოქსიდი - ეპოქსიდის ეს ტიპი ყველაზე ხშირად გამოყენებადია, ის იდეალურად კრავს მასალას და ფარავს ზედაპირს.

მყარი ეპოქსიდი - მყარი ეპოქსიდიც ფისოვანი სახეობაა, რომელიც ასევე ფართოდ გამოიყენება მრავალი მიმართულებისთვის.

ორკომპონენტიანი ეპოქსიდი - აქ უკვე გადავინაცვლეთ სუვენირებისა და სამკაულების შექმნაში/წარმოებაში. მართალია, ორ კომპონენტიანი ეპოქსიდის ფისი იდეალურია იატაკებისთვის და თუნდაც კედლებისთვის ბზარების შესაკეთებლად, მაგრამ ასევე, აქტიურად გამოიყენება სამკაულებისა და სუვენირების შესაქმნელადაც.

რომელ ინდუსტრიაში გამოიყენება ეპოქსიდი ყველაზე ხშირად?

საავიაციო ინდუსტრია

ეპოქსიდური ფისი უზრუნველყოფს შესანიშნავ თბოიზოლაციას და გამძლეობას, რაც მას იდეალურ მასალად ხდის რთული და საკმაოდ საფრთხილო სამუშაოებისთვის, ტურბინების დამზადება, ელექტრო ავტომობილების წარმოება და სხვ.

კონკრეტული გამოყენება ავიაციაში:

თვითმფრინავის ფრთების კონსტრუქცია;
ავტოპილოტისა და ნავიგაციის სისტემების კორპუსები;
ღია კომპოზიტური დეტალების შექმნა;
სპეციალური ტურბინის ნაწილების დამუშავება;

2. ავტომშენებლობა

ავტომშენებლობის ინდუსტრია და იმ სტრუქტურული კომპონენტების დამუშავება, რაც მანქანებს უკავშირდება, დღეს ეპოქსიდის გარეშე წარმოუდგენელიც კია.

გამოყენების ძირითადი მიმართულებებია:

ძრავის ნაწილების შეკვრა;
ელექტრონული კომპონენტების დაცვა;
წინა ნაწილების განმაგრება;
ფერადი საფარები და დეკორატიული ელემენტები;
ბატარეების კორპუსები ელექტრო ავტომობილებისთვის;

3. მშენებლობა და რემონტი

როგორც იცით, ეპოქსიდი ფართოდ გამოიყენება სამშენებლო ინდუსტრიაშიც. კონკრეტულად კი:

ბზარების, ხარვეზებისა და სიცარიელის შესავსებად;
ბეტონის ბზარების შესაკეთებლად;
იატაკების საფარის შესაკეთებლად;
კედლების გასაძლიერებლად და გასამაგრებლად;

4. საზღვაო ინდუსტრია/ნავებისა და გემების მშენებლობა
ნავების კორპუსის შეკეთება და გამაგრება;
წყალქვეშა აღჭურვილობის დაცვა;

5. სპორტული ინვენტარი

ყველაზე მარტივი მაგალითი რომ მოვიყვანოთ, ეპოქსიდი იდეალურია ბოლინგის ბურთებისა და გოლფის ჯოხების დასამზადებლად. ასევე, გამოიყენება სხვა სპორტული ინვენტარის გასაკეთებლადაც.

ტექნიკური მახასიათებლები და უპირატესობები

სიმტკიცე და გამძლეობა - უძლებს მაღალ ზექოლას, მისი ტემპერატურული დიაპაზონი კი უნიკალურ მასალად აქცევს. გარდა ამისა,არ იკიდებს ჭუჭყს მარტივად და სწრაფად.
ქიმიური მდგრადობა - ეპოქსიდს ახასიათებს ძლიერი მდგრადობა ქიმიური ნივთიერებების მიმართ.
წყალგაუმტარობა - 100%-ით წყალგაუმტარობა მას იდეალურს ხდის საზღვაო ინდუსტრიისთვის ან თუნდაც, სარემონტო/სამშენებლო მასალების წარმოებასა და შექმნაში.

ტექნიკური პარამეტრები

მუშაობის ტემპერატურა: -40°C დან +150°C-მდე (სპეციალური ფორმულების დროს უფრო ფართო დიაპაზონი)
გამყარების დრო: 24-72 საათი (ტემპერატურაზე დამოკიდებული)

როგორ გამოვიყენოთ ეპოქსიდი სარემონტო სამუშაოებში?

უპირველეს ყოვლისა, უნდა გააშროთ და საფუძვლიანად გაწმინდოთ ზედაპირი – ზედმეტმა მტვერმა, ცხიმმა ან ტენიანობამ შესაძლოა, შეაფერხოს მასალის სწრაფად გამყარება. შემდეგ ეტაპზე მნიშვნელოვანია, კომპონენტების ზუსტი გაზომვა და წონასწორობაში მოყვანა. ეპოქსიდის გაზავებისას გამოიყენეთ სპეციალური ინსტრუმენტები, რათა მასალა ერთგვაროვანი გახდეს და არ დარჩეს შეურეველი ნაწილები.

მისი გამოყენებისას ყოველთვის დაიცავით მითითებული პროპორციები. არასწორად გაზავებული ეპოქსიდი ცხადია, არ გამაგრდება სწორად და გამაგრების შემთხვევაში შესაძლოა, მარტივად დაზიანდეს. როდესაც მასა მზად იქნება, მოარიდეთ მას ჰაერის ბუშტები, შეგიძლიათ გამოიყენოთ შერევის სწორი ტექნიკა ან ვიბრაცია. ასევე, გაითვალისწინეთ სამუშაო დრო რომლის გასვლის შემდეგ მასალის გამოყენება შეუძლებელი ხდება მისივე მახასიათებლებიდან გამომდინარე.

საბოლოო ჯამში, მისი გამყარებისთვის აუცილებელია სტაბილური გარემო პირობების შექმნა. სითბოსა და ტენიანობის მიხედვით, მასალას 24-დან 72 საათამდე სჭირდება პირველადი, ანუ საწყისი გამაგრებისთვის. საბოლოოდ სიმყარეს კი 7-14 დღეში მიიღებს. არ გადააადგილოთ მასალა მანამ, სანამ სრულად არ გამაგრდება.
იმისათვის, რომ თავიდან აიცილოთ ჯანმრთელობის რისკები, აუცილებლად გამოიყენეთ ვინილის ხელთათმანები, თვალის დამცავი სათვალე და უმჯობესია, ნიღაბიც, რომელიც მავნე ნივთიერებების ჩასუნთქვას თავიდან აგარიდებთ. სივრცეში უზრუნველყავით კარგი ვენტილაცია: გააღეთ კარი, გაანიავეთ ხშირად და განსაკუთრებით იმ შემთხვევაში, თუ ეპოქსიდი ჯერ კიდევ არ არის საწყისი გამაგრების პოზიციაში. ასეთ დროს, მისგან გამოყოფილი ორთქლი და მტვერი შესაძლოა, ორგანიზმისთვის საზიანოც კი იყოს.

შეგვიძლია დასკვნის სახით ვთქვათ, რომ ეპოქსიდი საკმაოდ ფართოდ გამოყენებადი, კარგი გამძლე მასალაა, რომელიც მტკიცე და მრავალფუნქციური ზედაპირების შექმნის შესაძლებლობას მოგცემთ, თუმცა პროცესის ეფექტურობა და თქვენი უსაფრთხოება პირდაპირ დამოკიდებულია სწორ მომზადებაზე, ზუსტ პროპორციებზე და სამუშაო პირობების დაცვაზე.